همزمان با اعلام تصمیم ایران به کاهش تعهدات هستهای و تلاش فرانسه برای یافتن راهی برای حل اختلاف ایران و ایالات متحده، مقامات آمریکایی هرگونه کاهش یا معافیت از تحریمهای هستهای علیه ایران را منتفی دانستهاند.
همزمان با اعلام تصمیم ایران به کاهش تعهدات هستهای و تلاش فرانسه برای یافتن راهی برای حل اختلاف ایران و ایالات متحده، مقامات آمریکایی هرگونه کاهش یا معافیت از تحریمهای هستهای علیه ایران را منتفی دانستهاند.
در روزهای اخیر مذاکراتی بین ایران و فرانسه در مورد یافتن راهی برای حفظ برجام و به خصوص جلوگیری از تصمیم دولت ایران به کاهش تعهدات خود در چارچوب این توافق در جریان بوده است. به گفته وزیر خارجه فرانسه، طرح ابتکاری فرانسه شامل اعطای خط اعتباری به مبلغ ۱۵ میلیارد دلار به ایران بوده است. براساس این طرح، کشورهای اروپایی در برابر دریافت نفت در آینده این مبلغ را در اختیار ایران قرار میدهنند.
روز گذشته، معاون وزیر خارجه ایران که مذاکرات در این مورد را برعهده داشته، گفت که ایران در برابر دریافت پانزده میلیارد دلار برای سه ماهه پایان سال جاری میلادی حاضر به خودداری از کاهش تعهدات برجامی خود است. این مقام ایرانی افزود که قانع کردن آمریکا به قبول این طرح برعهده اروپاییان است و به ایران ارتباطی ندارد.
علاوه بر تحریم نفتی، ایران تحت تحریم مالی و بانکی ایالات متحده هم قرار دارد و انتقال پول از خارج به ایران میتواند موسسه عامل نقل و انتقال آن را در معرض تحریم ثانویه آمریکا قرار دهد. ظاهرا با کاهش اطمینان دولت ایران از اجرای این طرح، روز گذشته رئیس جمهوری ایران گفت که در واکنش به اقدام ناکافی کشورهای اروپایی در کاهش فشار تحریم بر ایران، ایران گام سوم در کاهش تعهدات خود در برجام را بر میدارد.
در واکنش به اظهارات مقامات ایران، مورگان اورتاگوس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، گفته است: «پس از ناکامی در راهزنی دریایی، مقامات ایران رسما به باجخواهی متوسل شده و گفتهاند ۱۵ میلیارد دلار تحویل ما بدهید وگرنه ما برنامه هستهای را جلو میبریم.» خانم اورتاگوس افزوده است: «بسیار شبیه تهدیدهای چند ماه پیش آنهاست و برایشان به یک عادت تبدیل شده است.»
اشاره سخنگوی وزارت خارجه آمریکا به تحولاتی است که پس از اعلام مرحله دوم تحریم نفتی آمریکا علیه ایران در منطقه خلیج فارس به وقوع پیوست. برخی مقامات آمریکایی چند مورد حمله و انفجار در نفتکشها در دریای عمان و خلیج فارس را به ایران نسبت دادند و تلاش قایقهای نظامی ایران برای توقیف نفتکشها را «راهزنی دریایی» توصیف کردند.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا هم در پاسخ به سئوالی در مورد شرط مطرح شده توسط مقامات ایران برای مذاکره گفت: «ایرانیان صراحتا مطرح نکردند که تا آمریکا به برجام بازنگردد، مذاکرهای در کار نخواهد بود ولی همین نظر را طور دیگری عنوان کردند؛ آنان گفتند تا زمانی که ما اقدامات خاصی را نکنیم، مثلا تحریمها را برنداریم، با ما صحبت نمیکنند.» وی افزود: «چنین چیزی اتفاق نخواهد افتاد، چنین اتفاقی روی نخواهد داد.»
اشاره آقای ترامپ به ابتکار امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه در جریان اجلاس سران کشورهای گروه ۷ است. آقای ماکرون پس از رایزنی با مقامات ایران،در یک نشست خبری مشترک با دونالد ترامپ از آمادگی رئیس جمهوری ایران برای ملاقات با وی خبر داد. ظاهرا براساس طرح فرانسه، قرار بود آمریکا نیز با تمدید معافیتهای نفتی جهت صدور روزانه تا هفتصد هزار بشکه نفت ایران موافقت کند. مقامات ایرانی بعدا هرگونه مذاکره مستقیم با آمریکا را مردود دانستند.
آقای ترامپ در گفتگو با خبرنگاران، ضمن رد اعطای معافیت نفتی، در پاسخ به احتمال موفقیت تلاش رئیس جمهوری فرانسه و ملاقات او با رئیس جمهوری ایران در حاشیه نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک گفت: «هرچیزی ممکن است و من از اقدامات پرزیدنت ماکرون تشکر میکنم اما ما مسایل را از طریق ماکرون دنبال نمیکنیم.» وی گفت که کشورهای زیادی مانند ژاپن در صدد کمک به حل اختلاف ایالات متحده و ایران هستند و افزود: «ما نیازی به کشورهای دیگر نداریم، اگر بخواهیم مستقیما وارد مذاکره میشویم.»
برایان هوک، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران هم هرگونه کاهش در فشار تحریم بر ایران را رد کرده است. آقای هوک در جلسه پرسش و پاسخ با خبرنگاران تاکید کرده که هیچگونه معافیت از تحریم نفتی ایران در دست بررسی نیست و با اشاره به تحریمهای اخیر علیه اشخاص و موسسات ایرانی و مرتبط با ایران گفته است: «تحریمهای بیشتری در راه است و صراحتا باید بگویم که ما در پیگیری کارزار فشار حداکثری بر ایران مصمم هستیم و قرار نیست به کسی استثنا یا معافیتی بدهیم.»
بی بی سی