شامگاه جمعه ۲۷ آبان، شهرهای مختلف ایران شاهد اعتراضهای شبانه بود. در جیرفت برای اولینبار اعتراضات شبانه شکل گرفت. خوی، بیجار، قروە (در همدان)، یاسوج، قزوین، تهران و ساوه هم از جمله شهرهایی بودند که حرکتهای اعتراضی شبانه شکل دادند.
در تهران در محلههای مختلفی از جمله گیشا، جنتآباد، شهرزیبا، ستارخان، و نارمک. معترضان به شکل گروهی، محله محور و در حرکت بودند و شعار دادند. تهرانیها در بسیاری از محلهها از پنجرهها هم شعار دادند.
در شهرها و روستاهای استانهای کردستان، آذربایجان غربی، ایلام و کرمانشاه از جمله در شهرهای پاوه، کرمانشاه، پیرانشهر، سنندج، مهاباد، بوکان، سقز، سردشت و ایلام مردم به خیابان آمدند و در بیشتر این شهرها به سوی معترضان تیراندازی شد. گسترش اعتراضات به روستاهای کرد از هفته هشتم اعتراضات بیشتر شد و در شامگاه ۲۷ آبان هم ادامه داشت.
* تهران، قزوین و ساوه
معترضان در تهران در محله شهرزیبا مقابل خانه حمیدرضا روحی، از کشتهشدگان اعتراضات در این محل، تجمع کردند و علیه حکومت شعار داند.
حمیدرضا روحی پنجشنبه شب ۲۶ آبان در تظاهرات شهرزیبا با شلیک نیروهای سرکوب کشته شد. حکومت سعی کرد نشان دهد که او بسیجی بوده و این خشم هممحلهایها و دوستان حمیدرضا را برانگیخت که در شبکهها تصاویری از او، سبک زندگی او و محتواهایی که در شبکههای اجتماعی از خود بهجای گذاشته بود منتشر کردند که نشان دهند او از معترضان است. حمیدرضا روحی، دانشجوی مهندسی عمران دانشگاه آزاد شهرقدس بود.
در تجمع شبانه مقابل خانه حمیدرضا روحی، یک راوی پشت دوربین او را «شهید حمیدرضا روحی» میخواند و سپس شعار میدهد: «مرگ بر دیکتاتور». در خیابان نیلوفر دوم شهر زیبا که خانه روحی است، معترضان مقابل آپارتمان محل سکوت او شعار دادند: «امسال سال خونه، سید علی سرنگونه». این شعار پس از هفته ششم تبدیل به شعار اصلی در شهر تهران شد و شامگاه ۲۷ آبان هم شعار اصلی از پنجره خانهها در تهران بود.
فضای شهر زیبا پیش از شکلگیری این تجمع امنیتی بود و حکومت نیروهای سرکوبش را به این منطقه فرستاده بود که در خیابانها سوار بر موتور گشتزنی کنند.
در قزوین معترضان مراسم سوم سپهر اسماعیلزاده را صحنه اعتراضات بیشتر کردند و شعار دادند: «امسال سال خونە، سید علی سرنگونه». نیروهای سرکوب به سمت معترضان شلیک کردند و از جمله به یک دختربچه چهارساله:
اعتراضات در شهر قزوین به شب کشیده شد و خیابانهای این شهر محل درگیری معترضان با نیروهای سرکوب شد. در یکی از ویدئوهای منتشر شده از قزوین معترضان به سمت یک نیروی سرکوب میدوند.
قزوین از روز اول اعتراضات زیر ضرب سرکوب بود و کشته داد. حتی راه رفتن چند نفر باهم در خیابانهای قزوین را هم برنمیتابیدند. دستگیریها و بازداشتها گسترده و بهویژه فضای امنیتی بر دانشگاههای قزوین حاکم بود و چندین دانشجو را هم بازداشت کردند. اما در فراخوانها برای اعتراضات به یاد خیزش آبان ۹۸، حضور خیابانی معترضان در قزوین را بیشتر کرد.
شامگاه ۲۷ آبان در جاده ساوه، اکبرآباد. تجمعی شکل گرفت که در آن معترضان خیابان را با روشن کردن آتش بستند. این منطقه از مناطق محروم در محور جاده ساوه و در حاشیه شهر تهران است:
* جیرفت کرمان برای اولین بار آمد
در شهر جیرفت در استان کرمان معترضان برای اولین بار در دور اخیر اعتراضات به خیابان آمدند.
تظاهرات و تجمعهای شبانه در جیرفت در حالی شکل گرفت که تعداد معترضان حاضر در خیابان پر شمار بود و آنها شعار «زن زندگی آزادی» و شعار ممتد آزادی دادند. حضور زنان در اعتراضات جیرفت چشمگیر بود و صدای آنها در شعاردهیها بلند شنیده میشد.
در ویدئوهای جیرفت نیروهای سرکوب با گاز اشکآور به معترضان حمله کردند و صدای تیراندازی هم آمد. معترضان با تیراندازی نیروهای سرکوب پراکنده شدند اما همان در حین فرار هم زنی از معترضان فریاد زد: «زن زندگی آزادی».
در ویدئوهای جیرفت مشخص است که نیروهای سرکوب تعدادی از معترضان را گیرانداخته و مشغول بازداشت آنها هستند. یک کاربر که در شبکههای اجتماعی گفت در تجمع جیرفت حضور داشته به زمانه گفت که شاهد بازداشت دستکم ۱۰ نفر بوده است.
روزنامههای حکومتی و مقامات محلی در مورد رخدادها در اعتراضات جیرفت واکنش نشان دادند. ایسنا از قول مقامهای نظامی محلی نوشت که اعتراضات در محل نمایشگاه عرضه کالا واقع در مصلی شهر جیرفت زمانی که عدهای در بین بازدیدکنندگان شعار «زن، زندگی، آزادی» دادند شکل گرفت. این رسانه نوشته این عده «پایهگذار اغتشاش و ناامنی» بودند.
ایسنا از قول سرهنگ محسن نسب امیری، فرمانده سپاه ناحیه مقاومت جیرفت نوشت، تیراندازی مربوط به «تعداد محدودی اغتشاشگر» بوده که «با تیراندازی هوایی قصد ایجاد رعب و وحشت» داشتند. نیروهای سرکوب در روزهای اخیر حملهها و تیراندازی به معترضان را به گردن نمیگیرند و به خشونت و شلیک را به گردن معترضان میاندازند.
منبعی که با زمانه در این رابطه صحبت کرد و در میان جمعیت بود گفت: «تیراندازی به سمت ما بود. و بعد از این بود که مردم مدتی شعار دادند. کسی بین مردم اصلاً اسلحه نداشت. اسلحه دست اونها بود. سمت اونها بود.»
یک روز پیش از اعتراضات جیرفت، فراخوانهایی در شبکههای اجتماعی منتشر شد و کاربران گفتند آنها را در جیرفت پخش کردند.
فراخوانهایی که در جیرفت پخش شده بودخود شهر کرمان از چهارشنبه ۲۵ آبان محل اعتراضات محلهمحور است. در شامگاه ۲۷ آبان ویدیویی از خود شهر کرمان منتشر نشد اما وحید آنلاین تصویر شلیک به یک کودک در کرمان را منتشر کرد. ویدئوی منتشرشده بدن یک کودک ۱۵ساله را نشان میدهد که گفته میشود نیروهای سرکوب به او از فاصله نزدیک در خود شهر کرمان ساچمه شلیک کردهاند.
زخمهای عمیقی روی بدن به شکل دایرههای بزرگ ایجاد شده که به نظر میرسد جای ساچمه و یا پوکه پلاستیکی حاوی ساچمههاست. پزشکی در ایران قبلاً هشدار داده بود که پوکه بزرگ حاوی ساچمه را از بدن معترضی خارج کرده که زخم عمیقی بر بدن معترض ایجاد کرده است.
* شهرهای دیگر: بیرجند، خوی، قروه درگزین و بندر دیر
در شهر به نسبت مذهبی بیرجند در خراسان جنوبی، در تظاهراتی شبانه، زنان پرشمار آمدند. این سومین شبی است که بیرجند به خیابان میآید. از شب دوم فراخوان برای اعتراضات یادبود آبان ۹۸، بیرجند به خیابان آمد و هنوز خیابان را ترک نکرده است.
معترضان خوی در استان آذربایجان غربی برای شب دوم این بار پرشمارتر پنجشبه شب به خیابان از جمله خیابان امام آمدند. شامگاه ۲۶ آبان نیروهای سرکوب به تجمع معترضان در خیابان امام خوی حمله کرده بودند. با این حال در این شهر معترضان در شامگاه ۲۷ آبان پرشمارتر آمدند و شعار دادند: «زندانی سیاسی آزاد باید گردد» و «مرگ بر خامنهای».
معترضان در شهر قروه درگزین در استان همدان، شهر کوچکی با ۱۱ هزار جمعیت به اعتراضات سراسری پیوستند. معترضان این شهر با نیروهای سرکوب درگیر شدند و مقاومت کردند. ویدئوها خیابانی را نشان میدهند که در آن معترضان به سمت نیروهای سرکوب سنگ پرت میکنند. در این ویدئو صدای تیراندازی میآید:
در خیابان باهنر شهر یاسوج، تجمعی شکل گرفت که در آن معترضان با ترقه و ادوات آتشبازی، دور هم جمع شدند و شعار دادند: «امسال سال خونه، سید علی سرنگونه».
یاسوجیها در مقطعی توانستند با همین آتشبازیها نیروهای سرکوب را فراری دهند.
در شهر شاهینشهر، که بافت جمعیتی آن بیشتر طبقه میانی فقیر است و خانوادههایی در این شهر زندگی میکنند که از زمان جنگ ایران و عراق به این منطقه از استانهایی مانند خوزستان آمدهاند، اعتراضات تقریباً در بیشتر شبهای نه هفته گذشته ادامه داشته است. شامگاه ۲۷ آبان، تجمعی در محله عطار این شهر شکل گرفت که زنان در آن پرشمار بودند و شعار دادند: «آزادی، آزادی، آزادی»:
معترضان شبانه در شهر کوچک بندر دیر با ۲۵ هزار نفر جمعیت، پای پیاده و سوار بر خودرو به خیابان آمدند و با ایجاد راهبندان و شعار دادن، حرکتی اعتراضی شکل دادند.
اعتراضات جمعه شب در بندر دیر نسبت به تجمع شب پنجشنبه پرشمار بود و خیابان اصلی شهر با تجمع معترضان و خودروها مسدود شد.
* کرمانشاه، آذربایجان غربی و کردستان
بیشتر شهرهای بزرگ در کردستان، کرمانشاه، ایلام، و شهرهای کرد در آذربایجان غربی هر شب محل اعتراضات هستند. در این اعتراضات نیروهای سرکوب هر شب به سمت معترضان شلیک میکنند. با وجود این سطح از سرکوب، اعتراضات به روستاهای اطراف این شهرها هم گسترش پیدا کرده است.
در شامگاه ۲۷ آبان، حرکتها و تجمعهای اعتراضی از جمله در روستای ننله در شهرستان سنندج، روستاهای سهولان، خانگی، یوسفکند و گوگتپه در شهرستان مهاباد، روستاهای نلاس و بیوران از توابع سردشت، روستای کولەسوارە و هندیمن از توابع کامیاران شکل گرفت.
اعتراضات در مهاباد در روز روشن آغاز شد و معترضان در شهر پرشمار تظاهرات کردند به شب کشیده شد. در مهاباد اعتراضات تا صبح ۲۸ آبان، ادامه داشت. اعتراضات در مهاباد از جمله منطقه باغ شایگان گزارش شد. در ویدویی که شامگاه ۲۷ آبان منتشر شد، یکی از معترضان وضعیت یکی از محلههای مهاباد را نشان میدهد. معترضان آتش روشن کردهاند. روای پشت دوربین به کردی میگوید: «اینجا مهاباد است، گورستان فاشیستان. جهنم بسیحیها. جهنم جاشها.»
محمد احمدی گاگش، معترض ۴۳ ساله مهابادی، جمعه ۲۷ آبان، با شلیک نیروهای سرکوب به سرش در حالی کشته شد که به پشت بام خانه برای اعتراض رفته بود. کمال احمدپوری پور هم در مهاباد با گلوله نیروهای سرکوب کشته شد. مهران رحمانی که در اعتراضات ۲۶ آبان، با شلیک نیروهای سرکوب زخمی شده بود، روز جمعه ۲۷ آبان جانش را از دست داد.
در مهاباد مراسم خاکسپاری معترضانی که نیروهای سرکوب میکشند، تبدیل به فضای اعتراضات بیشتر شده است. در مهاباد از جمله تظاهراتی پرشمار در مراسم خاکسپاری آزاد حسینپور روز جمعه شکل گرفت که در آن بیش از دو هزار معترض شرکت کردند. نیروهای سرکوب پنجشنبه ۲۶ آبان، از پشت به آزاد حسین پور با گلوله جنگی شلیک کردند.
کاربر فریبا در توئیتر در مورد وضعیت شهر مهاباد و اعتراضاتی که در مراسم کشتهها شکل میگیرد نوشت: «مردم در کردستان میروند پیکر یک شهید را خاکسپاری کنند در راه باز گشت چند نفر دیگر شهید میشوند. در مهاباد برای خاک سپاری آزاد حسینپور رفتند شهید محمد احمدی گاگش روی دستشان است.»
رسانههای حکومتی به رخدادهای مهاباد واکنش نشان دادند و تسنیم نوشت که کشته شدن یکی از اهالی مهاباد موضوع «تحریک احساسات مردم و ایجاد ناامنی» است و این را به رسانههای بیرون از کشور نسبت داد.
معترضان در بیجار برای دومین شب متوالی پرشمار به خیابان آمدند و شعار دادند: «مرگ بر دیکتاتور» و «امسال سال خونه، سیدعلی سرنگونه».
نیروهای سرکوب به تجمع و تظاهرات در بلوار امام بیجار با با گاز اشکآور و گلولەهای ساچمەای حمله کردند و با این حال تجمعها به محلهها کشید و معترضان از پنجره خانهها هم شعار دادند.
شبکه حقوق بشر کردستان نوشت نیروهای سرکوب سه معترض بوکانی را کشتند. سپاه بیمارستانی که پیکر آنها به آنجا منتقل شده بود را محاصره کرد، به سمت خانوادهها و کادر درمان تیراندازی کرد. حمله سپاه به زخمی شدن یک نگهبان بیمارستان و یک کادر درمان زخمی شدند. تاکنون تنها هویت یک کشته به نام شهریار محمدی مشخص شده است.
مراسم خاکسپاری میلاد معروفی که شب پنجشنبه در بوکان کشته شد محل اعتراضات بیشتر در شهر شد. میلاد معروفی ۲۳ ساله و ورزشکار بود.
پدر میلاد معروفی در مراسم خاکسپاری فرزندش به کردی سخنرانی کرد و گفت: «میلاد جان شهادت مبارک باشه. خیلی سربلندم. قربانت بشم میلاد جان، راهت ادامه دارد.»
در شهر پیرانشهر مراسم خاکسپاری شبانه امیر فراستی شاد که مأموران سرکوب کشتندش، محلی برای اعتراضات بیشتر شد و معترضان پیرانشهری به کردی شعار دادند: «شهید نمیمیرد».
اعتراضات در شهر پاوه در استان کرمانشاه با یورش نیروهای سرکوب به خشونت کشیده شد و نیروهای سرکوب به سمت معترضان تیراندازی کردند. معترضان در پاوه در خیابانها آتش روشن کردند و سنگربندی کردند که در برابر تیراندازی مقاومت کنند.
معترضان در پاوه شعار میدهند: «زن، زندگی، آزادی / خائن بس است …»
معترضان در پاوه میگویند که رفتار نیروهای سرکوب با معترضان مانند جنگ بود. صدای رگبار در شهر پیچیده بود. بااینحال معترضان مقاومت کردند و بهصورت محلهمحور سعی کردند آتش روشن کنند. آنها تا اولین ساعتهای بامداد ۲۸ آبان هم در خیابانها شعار میدادند. از کشتهها و زخمیهای احتمالی پاوه هنوز اطلاعاتی منتشر نشده است:
در پیرانشهر معترضان مقاومت خود را با حمله به سازهها و ساختمانهایی که نماد بخشی از سرکوب هستند ادامه دادند. آنها به یک پایگاه بسیج و اداره ثبت احوال شهر که گفته میشد در آن نیروهای سرکوب مستقر بودند، حمله کردند. پیشتر از ساختمان ثبت احوال به معترضان شلیک شده بود.
روستای کولهساره از بخش کامیاران شهرستان سنندج با شعار «ژن، ژیان، ئازادی» به اعتراضات پیوست. پیوستن روستاها در کردستان به شهرهای بزرگتر که در این ۹ هفته اعتراضات محل تجمع و تظاهرات بودند، روندی است که در هفته هشتم و نهم، بیشتر شده است.
در روستان هندیمن، از توابع بخش موچش شهرستان کامیاران هم جمعیتی کمتر از ۷۰۰ نفر دارد، اعتراضات شبانه شکل گرفت. مردم این روستا شعار دادند: «مرگ به دیکتاتور» و «مرگ بر جاش». نیروهای سرکوب اعتراضات در یک جامعه کوچک روستایی ۷۰۰ نفره را هم برنتابیدند. در یکی از دو ویدئویی که از این روستا منتشر شده صدای فریاد و تیراندازی میآید:
اعتراضات شبانه در خود شهر کامیاران به صورت محلهمحور ادامه یافت. به سبک هر شب، معترضان آتش روشن کردند و از جمله شعار دادند: «مرگ بر خامنهای».
در کامیاران معترضان، بانک توسعە تعاون را هم به آتش کشیدند.
عمار گلی – روزنامهنگار – نام ۲۶ معترض را که در ۷۲ ساعت در سه روز فراخوان ۲۴، ۲۵ و ۲۶ آبان کشته شدند را منتشر کرده از جمله یازده معترض در بوکان، چهار معترض در سنندج، یک نفر در پیرانشهر، چهار نفر در مهاباد، دو نفر در سقز، و دو نفر در کامیاران.
منبع: رادیو زمانه