سارا صحرانورد
زخم مادرم
دوست عزیزی چند روزی مهمان من بود. خیلی اتفاقی از لابه لای حرفهایش متوجه شدم که وقتی بچه بوده است، ختنه اش کرده اند. اول خیلی تعجب کردم چرا که برایم تازگی داشت ولی بعد از او خواستم خاطرۀ آن روز را برایم تعریف کند و چند تا سوال هم در این باره از او پرسیدم
تا قانون خانواده برابر:
مریوان – روستای …
مریوان – روستای …
همۀ دخترهای روستا را خانۀ ما جمع کرده بودند(از هفت تا ده ساله). من نمی دانستم قضیه از چه قراراست. در خاطرم مانده که خاله ام گفت: شهلا کجاست؟… بعد همان موقع بود که من و دو تا خواهرهایم پا به فرار گذاشتیم. از ترسم با عجله کفشهای مامانم را پوشیدم و دویدم … تا به نزدیک باغمان رسیدیم، مامانم رسید به ما، دستهایمان را محکم گرفت و با خودش برد. یک تختۀ دایره ای شکل گذاشته بودند که معمولا برای ورز دادن خمیر نان ازش استفاده می کنیم. دونه دونه دخترها را می نشاندند روی تخته و طوبی پاهایمان را باز می کرد و با تیغ چوچوله را می برید.
بعد از آن عمل از جایمان بلند شدیم و روی پتو خوابیدیم که بلکه دردش کم شود. یادم است آن لحظه بهمان دو سه تومان دادند که سرمان گرم بشود و گریه نکنیم. زن عمویم برای همـۀ اهالی روستا و زن هایی که از روستاهای اطراف جمع شده بودند، چای ریخت و از این که داشتند با این چیزها سرمان را گرم می کردند، خنده اش گرفته بود.
فکر می کنی چه ذهنیتی پشت این سنت بوده است؟
مردم به این کار به عنوان یک سنت اهمیت می دهند و فکر می کنند حفظش ضروری است. با این کار دختر در آینده وقتی بالغ می شود، تحریک جنسی نمی شود و به دنبال رابطه با جنس مخالف نمی رود و کمک می کند که متانتش را حفظ کند. خیلی از مردم هم به صرف این که ختنه یک سنت است، آن را انجام می دهند نه این که به حکمتش باور داشته باشند.
این سنت چه مشکلاتی برای زنان و حتی مردان ایجاد می کند؟
زنان برای همیشه از لذتی که در رابطـۀ جنسی باید ببرند و حق طبیعیشان است، محروم می شوند. در زندگی مشترکشان تمایلی به رابطه با همسرشان ندارند و پیش می آید که چند ماه به طور متوالی رابطۀ زناشویی برقرار نمی کنند و از انجام آن امتناع می کنند. این خود باعث می شود که مردها هم از زندگی شان رضایت خاطر نداشته باشند و گرایش به رابطه با زنان دیگر و ازدواج مجدد پیدا می کنند. به خاطر همین است که در منطقۀ ما خیلی از مردها دو زنه هستند.
برادرم ۲۹ ساله است و ۴ سال است که ازدواج کرده است؛ او یک پسر دارد و عروسمان را خیلی دوست دارد، اما قصد دارد زن دیگری بگیرد چون مثل همۀ زوج های دیگر در رابطۀ جنسی شان مشکل دارند.
در منطقۀ ما رابطۀ جنسی هنوز معنی تصرف یا همان تجاوز را می دهد. مردی که در طول روز با زنش دعوا کرده، در پایان روز چنانچه بخواهد رابطه برقرار کند، نیازی نمی بیند که اختلافاتش را با زنش حل کند و این را حق خودش می داند که دست به هر عملی بزند. حال حساب کنید زنی که بدون این درگیری ها به زور تن به رابطه می دهد، با وجود این کدورت ها و تحمل انواع خشونت های لفظی و جسمی چه حسی نسبت به این رابطه پیدا میکند.
در واقع بروز این مشکلات منجر به کنار گذاشتن این سنت نشده؟
در روستای ما پنج شش سال است که گرایش به این کار کمتر شده است. هم زنان و هم مردان تا حدی از مشکلات این کار آگاه شده اند و نمی گذارند دخترانشان را ختنه کنند. البته در روستاهای دیگر هنوز وجود دارد ولی نسبت به گذشته کمتر شده است. امیدوارم این سنت برای همیشه کنار گذاشته شود.