متن سخنرانی نرگس محمدی در مراسم بزرگداشت سحابی‌ها در بند زنان اوین

اراده‌ای مافوق اراده‌ها، هاله و هدی را برگزید و 

به خاکسپاری سحابی، شکوهی تاریخی بخشید

مراسم بزرگداشت مرحوم عزت الله سحابی و دخترش شهید هاله سحابی روز جمعه در بند زنان زندان اوین برگزار شد.

به گزارش کلمه، در این مراسم که عموم زندانیان زن از جمله همبندی های سابق هاله سحابی حضور داشتند، نرگس محمدی به ایراد سخن پرداخت.

متن سخنرانی خانم محمدی را در ادامه می خوانید:
خردادماه یادآور مردان و زنان بزرگ سرزمین ایران است. خانه های روزشمار خردادماه ناگهان در سال ۹۰، نام عزت ایران و هاله عشق و صلح و صابر راه حق و بشریت را در خود جای داد.

سحابی نه فقط به خاطر ۶۰ سال مبارزه و ۱۵ سال زندان و شکنجه و نه فقط به خاطر برخورداری از علوم و فنون روز، نه فقط به خاطر تسلطش بر تاریخ و نه فقط به خاطر کارآمدی اش در مناصب و مسئولیت هایی که برعهده داشت؛ بلکه برای صداقت، اخلاص و پاکی بی نظیرش برای نسل من اسطوره ای جاودان است.

مردی که همچون او را نخواهیم یافت. مبارزه می کرد اما خسته نمی شد و منت زندان و مبارزه و شکنجه و تحقیرها و جدایی از زن و فرزند را نمی گذاشت. دشمنانش تا لحظه مرگ، لحظه ای او را تنها نگذاشتند. اما او از مدار انصاف و تسامح خارج نشد؛ حتی نسبت به بازجویان و شکنجه گرانش. رنج های سحابی در راه آزادی و عدالت، بی پایان و غیر قابل تصور است. اما روی دیگر این رنج برای او، اعتلا و برگزیدگی بود؛ چنان که او را عزت ایران خواندند.

از مردی چون سحابی، دختری چون هاله باید می بود: دریای مهر و اخلاص و تواضع و تسامح. سحابی الگوی سیاستمدار اخلاق مدار بود و هاله عزیز نیز همان بود با ویژگی های زنانه اش. هاله در مقابل ظلم، تمام قد می ایستاد و جاخالی نمی داد. زن بود، مادر بود، دختر بود، اما اراده اش چون برخاسته از ایمانش بود، تزلزل ناپذیر بود.

متواضع بود. گاه آنچنان فروتنانه برخورد می کرد که واقعا نمی توانستی باور کنی این هاله سحابی، دختر عزت الله و نوه دکتر یدالله سحابی است. او خود را منهای تمام تعلقات و وابستگی های خانوادگی و صلاحیت های علمی و اخلاقی اش در اختیار جمع می گذاشت. هاله با صداقت و اخلاق و اخلاصش، سال های مبارزات خانواده های زندانیان سیاسی را پرمعنا و متمایز می کرد.

مبارزه هاله نه بر اساس نفرت و کینه و مرگ باد، بلکه همراه با عشق و مهر و زنده باد بود و پویندگان راه صلح و مدارا دشواری این راه را به خوبی می دانند. وقتی محرک انسان برای مبارزه، انتقام و کینه و کشتن و نابود کردن باشد، پیمودن راه مبارزه چندان دشوار نخواهد بود و مقاومت راحت تر است. اما وقتی بدون کینه و با دلی آکنده از عشق و مهر وارد مبارزه شوی و محرکی به نام انتقام نداشته باشی، از جان و مال و ناموس و خانواده گذشتن، ایمانی از جنس مسیح و مصلحان و برگزیدگان تاریخ بشریت می طلبد؛ و سحابی برای من اسطوره ای تاریخی و جاودان است.

اما مرگ سحابی و شهادت هاله و هدی، حکایتی عجیب و افسانه ای دارد. شاید پس از سالها، نسل های بعد که این دوره را تجربه نکردند، این ۱۰ روز و این ۳ عروج پرمعنا را ناباورانه مرور کنند. اما باور عمیق من این است که مرگ سحابی و خاکسپاری و بزرگداشت این مرد بزرگ در آن سال های سخت ملت ایران، آنچنان مدیریت و برنامه ریزی می شد که گویی تنها اراده بشر است که آنچه را بخواهد، اجرا خواهد کرد. پروژه ای طراحی شد تا سحابی در سکوت و بی کسی و بدون مردم، در تپه ای در لواسان به خاک سپرده شود تا شکوه سحابی و ارادت ارادتمندانش نمودی نداشته باشد و غریبانه و مظلومانه وجود بابرکتش، برکت را به خاک سرزمین رنج کشیده مان ببخشاید.

اما اراده ای مافوق این اراده های پوچ، خاکسپاری سحابی را شکوهی تاریخی و جاودانه بخشید، و هاله و هدی برگزیدگان این شکوه بخشی بودند. هاله مرید سحابی بود و رابطه آنها تنها پدر و فرزندی نبود؛ و هدی بخشی از وجود سحابی بود که می گویند وقتی خبر درگذشت مهندس را شنید، پابرهنه بر روی موزائیک های داغ حیاط زندان نماز گزارد و وقتی مرگ هاله را شنید، دست از خوردن کشید و دهان فروبست.

به باور من، مرگ شهادت گونه هاله و هدی، خواست همان اراده مافوق هر اراده ای بود که نقشه ها را به شکست محتوم می سازد، هرچند به خیال خامشان خود را قاهر و قادر فرض کنند.

سخنرانی نرگس محمدی: بند زنان زندان اوین