چك سفيد امضاي مردم فرانسه به ماكرون
تنها به فاصله گذشت يك ماه از انتخابات رياستجمهوري فرانسه، روز گذشته انتخابات پارلماني اين كشور نيز برگزار شد. اين انتخابات از اهميت بسيار بالايي به خصوص براي امانوئل ماكرون، رييسجمهوري تازه كار اين كشور داشت. چرا كه اگر قصد داشت با قدرت به برنامههاي خود در پست رياستجمهوري حداقل طي سالهاي اوليه كاري خود ادامه دهد نياز به يك اكثريت نسبي داشت.
از طرفي با توجه به اينكه امانوئل ماكرون بدون هرگونه وابستگي حزبي و جناحي بر مسند رياستجمهوري تكيه زد از همين رو تعيين ٥٧٧ نامزد براي تصدي كرسيهاي پارلمان آن هم كمتر از يك ماه كار بسيار سختي بود كه انجام شد. حالا تا زمان تنظيم اين گزارش با شمارش آراي بيش از ٩٤ درصد از آراي انتخابات روز يكشنبه به نظر ميرسد كه امانوئل ماكرون را بايد پيروز انتخابات پارلماني در فرانسه دانست. نتايج نشان ميدهد كه ائتلاف امانوئل ماكرون توانسته حداقل ٢٨ درصد از آراي انتخابات پارلماني فرانسه را كسب كند. در اين چارچوب جمهوريخواهان محافظهكار ١٦درصد و پس از آن حزب جبهه ملي يا همان راست افراطي ١٤ درصد آرا را به خود اختصاص داد. حزب چپ افراطي كه ژان لوك ملانشون آن را رهبري ميكند ١١ درصد آرا را به خود اختصاص داد و سوسياليستها كه اكثريت مجلس ملي فرانسه را در دوره گذشته در اختيار داشتند فقط هفت درصد آرا را به خود اختصاص دادند. سازمانهاي رايگيري پيشبيني ميكنند كه پس از پايان رايگيري ماكرون بتواند بيش از ٤٠٠كرسي از مجموع ٥٧٧ كرسي را در مجلس ملي فرانسه در دور دوم انتخابات كه روز ١٨ ژوئن برگزار ميشود كسب كند كه اكثريتي قابل توجه براي ماكرون خواهد بود. نخست وزير فرانسه همچنين روز گذشته به ميان خبرنگاران آمد و پيروزي حزب ميانه جديد رييسجمهور امانوئل ماكرون را در دور اول انتخابات پارلماني اعلام كرد و آن را تغيير شكل سياست در فرانسه دانست. ادوارد فيليپ در جمع خبرنگاران گفت: فرانسه بازگشته است. وي افزود ما متعهد به حركت رو به جلو و اصلاحات جسورانه در راستاي حمايت از كارگران فرانسوي و همچنين سياستهاي امنيتي هستيم. فيليپ همچنين افزود: رايدهندگان يك پيام بدون ابهام در انتخابات دور اول را ارسال كردند. اينكه مردم يك پارلمان با چهره جديد ميخواهند. پيشبينيها حاكي از آن است كه امانوئل ماكرون ميتواند اكثريت قوي را در دور دوم انتخابات كسب كند. نخست وزير همچنين خدمات امنيتي براي حفاظت از صندوقهاي راي را ستود و به مردم بابت امنيت رايگيري پس از يك رشته حملات انتحاري در اين كشور اطمينان داد.
اما موضوع اصلي كه در اين بين بسيار نمايان بود مشاركت بسيار پايين در انتخابات بود. برآوردها حاكي از آن است كه كمتر از ٤٩ درصد از واجدين شرايط حضور در انتخابات پاي صندوقهاي راي حاضر شدند. ژان لوك ملانشون، رهبر چپهاي افراطي در فرانسه نرخ مشاركت را در دور اول انتخابات پارلماني فرانسه بسيار پايين دانست و اعلام كرد وضعيت سياسي فرانسه به گونهاي است كه مردم از آن فراري هستند.
ملانشون معتقد است اين واقعيت است كه حدود ٥٠ درصد از رايدهندگان به پاي صندوقهاي راي نيامدند، اين نشاندهنده اين است كه هيچ اكثريتي در اين كشور براي حمايت از برنامه اصلاحات رييسجمهور فرانسه امانوئل ماكرون كه ملانشون آن را مخرب و مخل آزادي ميداند، وجود ندارد.
ملانشون كه ميتواند برنده حدود ٢٠ صندلي را به خود در پارلمان اختصاص دهد از رايدهندگان خواست كه اختيارات تام به رييسجمهور در دور دوم انتخابات در هفته آينده ندهند. همچنين دبيركل سابق حزب سوسياليست در گفتوگو با واشنگتنپست عنوان كرد اين عدم مشاركت كم سابقه است و نشانهاي از خستگي بزرگ مردم از دموكراسي است.
گفتني است انتخابات مرحله دوم در مناطق مختلف فرانسه ميان دو يا چند نامزدي كه نتوانستند حد نصاب لازم را كسب كنند مجدد برگزار خواهد شد. از طرفي بسياري معتقدند كه هرچند حزب جبهه ملي به رهبري مارين لوپن توانست در انتخابات سال ٢٠١٢ دو كرسي را كسب كند و اكنون نيز حدود ١٤ درصد آرا را به خود اختصاص داده است اما در مجموع كسي اين برآورد را ندارد كه آنها در نهايت بتوانند كرسيهاي خود در پارلمان را بهبود ببخشند. همچنين برآوردها در خصوص شرايط سوسياليستها در انتخابات اينگونه است كه آنها در نهايت ميتوانند ٣٠ يا ٤٠ كرسي را براي پنج سال آينده در اختيار داشته باشند. حالا ماكرون به عنوان جوانترين رهبر فرانسه از زمان ناپلئون شرايط بسيار مساعدي را پيش روي خود دارد كه بتواند دست به احياي فرانسه بزند. او بنا دارد دومين اقتصاد بزرگ اروپا را مجدد بازسازي كند كه نهتنها به فرانسه بلكه به اتحاديه اروپا كمك كند. بسياري از سرمايهگذاران و سياستمداران اروپايي اميد بسياري به ماكرون بستهاند تا او بتواند گرهگشاي اقتصاد و چالشهايي باشد كه در طول ساليان گذشته اين كشور دست به گريبان آن بوده است.
بسياري از كارشناسان و تحليلگران معتقدند كه امانوئل ماكرون به صورت تمام و كمال سياست فرانسه را در دست گرفته است. همچنين تحليلگران بر اين عقيدهاند كه مردم فرانسه پس از قمار روي انتخاب ماكرون با رايي ديگر به ائتلاف او در انتخابات پارلمان اين كشور قصد دارند تا چهرههاي قديمي را از صحنه خارج و افراد جديدي را در صحنه سياست امتحان كنند. انتخابات روز يكشنبه نخستين گام ماكرون در راستاي عمل به وعدههاي او است. مردم فرانسه زمينه را به طور كامل براي او فراهم كردند. حتي محافظهكاران كه قدرت بسيار بالايي در تجميع آرا در انتخابات پارلماني داشتند نيز توسط رايدهندگان كنار گذاشته شدند تا پيام روشني را به راس هيات سياسي فرانسه و احزاب اين كشور ارسال كنند. فرانسه ماكرون قطعا متفاوت از فرانسه ساركوزي و اولاند خواهد بود. او وابستگي به هيچ ديدگاه سنتي در فرانسه ندارد. همه به دنبال يك انقلاب سياسي از سوي ماكرون در فرانسه هستند تا بتواند شرايط را از انحصار چندين دهه دو حزب سوسياليست و محافظهكار خارج كند.
به نوشته تايمز، جمهوري نوپاي ماكرون در حال حركت است. مردم او را به عنوان جوانترين نامزد انتخابات رياستجمهوري در سن ٣٩ سالگي انتخاب كردند و حالا اكثريت قانونگذاران در مجلس نيز در اختيار اوست. بسياري مضطرب از راي خود هستند چرا كه نميدانند آيا يك جوان ٣٩ ساله ميتواند حكومت در فرانسه را اداره كند. او پنج سال ميتواند بدون هيچگونه مخالفت جدي به كار خود ادامه دهد. هرچند كه مشاركت مردم در دور اول انتخابات كمتر از پنجاه درصد بود و اين موضوع نيز ميتواند براي ماكرون نگرانكننده باشد. حالا بايد ماكرون پس از تعيين تكليف انتخابات مجلس در طول چند هفته آينده شروع به اصلاح قوانين كار در فرانسه كند چراكه قانون قبلي كه در دولت اولاند به تصويب رسيد موجب ميشد كه اخراج كارگران از كارسادهتر صورت گيرد و عملا به نفع كارفرمايان اين قانون نوشته شد و حالا اين قانون بايد تغيير كند. مردم براي دههها به گروههايي اعتماد كردند كه اكنون جز رسوايي و فساد در مجلس چيزي به جاي نگذاشتهاند و عملا اعتماد رايدهندگان به آنها سلب شده و حالا نوبت به نسل جديدي از حاكمان در قدرت فرانسه رسيده است.
فضاي كاري مخالفان دولت
حزب سوسياليست در اين رقابت عملا تحقير شد. اين حزب كه ٣١٤كرسي را در پارلمان در اختيار داشت اكنون بايد اقليتي حدود ٢٠ تا ٣٠ كرسي در مجلس داشته باشد و حداقل طي سالهاي آينده از صحنه سياسي فرانسه خارج خواهد شد. ژان كريستف كمبدليس، رهبر حزب سوسياليست هشدار داد كه حزب ماكرون ميتواند تقريبا بدون هرگونه مخالف واقعي كار خود را ادامه دهد. او گفت ما ميخواهيم يك مجلس واقعي داشته باشيم كه بتواند بر قدرت كنترل داشته باشد اما اكنون قدرت به صورت يكپارچه در اختيار ماكرون قرار خواهد گرفت كه اين نگرانكننده است.
حزب سوسياليست در اين رقابت عملا تحقير شد. اين حزب كه ٣١٤كرسي را در پارلمان در اختيار داشت اكنون بايد اقليتي حدود ٢٠ تا ٣٠ كرسي در مجلس داشته باشد و حداقل طي سالهاي آينده از صحنه سياسي فرانسه خارج خواهد شد. ژان كريستف كمبدليس، رهبر حزب سوسياليست هشدار داد كه حزب ماكرون ميتواند تقريبا بدون هرگونه مخالف واقعي كار خود را ادامه دهد. او گفت ما ميخواهيم يك مجلس واقعي داشته باشيم كه بتواند بر قدرت كنترل داشته باشد اما اكنون قدرت به صورت يكپارچه در اختيار ماكرون قرار خواهد گرفت كه اين نگرانكننده است.
از سوي ديگر جمهوريخواهان و محافظهكاران نيز شرايط بدي پيدا خواهند كرد هرچند كه وضعيت آنها به بدي سوسياليستها نيست اما عملا يك شكست جدي را پذيرا شدند. محافظهكاران حدود ٢١٥ كرسي پارلمان را در اختيار داشتند كه حالا احتمالا حدود ١١٠ كرسي را كسب خواهند كرد. لوپن نيز وضعيت بهتري نخواهد داشت. او هرچند در انتخابات رياستجمهوري توانست نمايش خوبي از خود نشان دهد و در انتخابات پارلماني در دور اول در جايگاه سوم قرار گيرد اما به نظر نميرسد كه بتواند شرايط خود را در پارلمان بهبود دهد. لوپن از ساختار رايگيري فرانسه بهشدت اعتراض دارد چرا كه در حالي ١٤ درصد آرا را در اختيار دارد كه عملا نميتواند كرسي چنداني در پارلمان كسب كند و حتي حزب سوسياليست با ٧ درصد ميتواند عملكرد خوبي داشته باشد. اين موضوع را ميتوان به مانند انتخابات رياستجمهوري فرانسه ديد چرا كه دو مرحلهاي بودن انتخابات مردم را ناچار خواهد كرد بين نامزدهاي حزب راست افراطي و يك فرد ديگر آن فرد ديگر را انتخاب كنند تا آنها نتوانند به پارلمان راه پيدا كنند. دبيركل حزب جبهه ملي روز گذشته هشدار داد اكثريت ماكرون در پارلمان آنقدر بزرگ خواهد بود كه به مانند يك نوع چك سفيد امضا براي پنج سال آينده خواهد بود.
ميثم سليماني / اعتماد